فلاسفه آناتولی باستان
آسوس / چاناکقلعه - افس (سلجوق) - كلازومنای (اورلا) / ازمیر - میلتوس (بالات) - پیرنه (گوللوباغچه) / آیدین - هراکلیا - دریاچه بافرا (موغلا)
آناتولی وطن فیلسوفانی است که پدر علم و علوم انسانی مدرن هستند. در میان این سرزمینها، ایونیا در سواحل دریای اژه شرقی و شهر باستانی میلتوس در آسیای صغیر در رتبه اول قرار دارد.
تالس از میلتوس، اولین فیلسوفی است که میگفت طبیعت را به عنوان منبعی برای رفع نیازهای روزانه خود و نه برای رضای خدایان میبیند. او اولین کسی بود که طبیعت را به عنوان وسیلهای برای یادگیری توصیف کرد.
شاگرد او آناکسیماندر و شاگرد آناکسیماندر، آناکسیمنس از میلتوس، راه وی را ادامه دادند. آنها سعی کردند منشأ و ساختار جهان را به روشی منطقی توضیح دهند. آناكسیماندر اولین نفری بود كه معتقد بود زمین بدون اتصال به هیچ تکیهگاهی، در فضا معلق است.
هراكليوس اهل افس، جهان را در جرياني مداوم ديد و تصورش بر اين بود كه آتش، نظم اساسی جهان است و دائماً خود را دگرگون میكند اما هميشه ثابت میماند.
آناكاگاسوراس كه در كلازومنای متولد شد، جهان را به عنوان مخلوطی از مواد اولیه فاسدناپذیر توصیف کرده است، جایی که تغییرات ماده هرگز به دلیل وجود مطلق یک ماده خاص ایجاد نمیشود، بلکه بیشتر به دلیل برتری نسبی آن نسبت به سایر مواد است. به گفته وی، این عقل است که باعث انتقال جهان از هرج و مرج به کیهان میشود.
با رهبری هرمیاس آتارنیوسی، برده سابق ایوبولوس، بانکدار بوتینیایی و دانشجوی سابق آکادمی افلاطون، یک مدرسه فلسفه در آسوس تأسیس شد. هرمیاس بسیاری از فیلسوفان و طبیعتگرایان از جمله ارسطو و گزنوکرات را که از آکادمی افلاطون در آتن میشناخت، به آسوس دعوت کرد.