Antik Anadolu Filozofları
Assos / Çanakkale – Efes (Selçuk) – Klazomenai (Urla) / İzmir – Miletos (Balat) – Priene (Güllübahçe) / Aydın – Herakleia – Bafa Gölü (Muğla)
Anadolu, modern bilimin ve beşeri bilimlerin ataları olan filozofların anavatanıdır. Bu vatanlar arasında Doğu Ege kıyılarındaki İyonya ve günümüz Aydın sınırlarında yer alan Milet Antik Kenti önde gelir.
Milet’li Thales, doğayı tanrıların rızası için değil, kendi günlük pratik ihtiyaçları için gözlemlediğini iddia eden ilk filozoftu. Sırf öğrenmek uğruna doğayı nesnel olarak gözlemleyen ilk kişiydi.
Öğrencisi Anaksimander ve Anaksimander’in öğrencisi Milet’li Anaximenes, Thales’in mirasını devam ettirdiler. Dünyanın kökenini ve yapısını rasyonel bir şekilde açıklamaya çalıştılar. Anaksimander, herhangi bir yerden destek almadan Dünya’yı boşlukta asılı kalmış olarak gören ilk kişi oldu.
Efesli Heraklis, evrenin sonsuz canlı ateşten değişerek meydana gelip yine kendisine dönüştüğünü söylemiştir.
Klazomenai’de doğan Anaksagoras’a göre, madde ezeli ve ebedidir, buna göre varlığı meydana getiren temel unsurlar dört tane değil sınırsızdır ve her şeyde her şeyden bir miktar bulunur. Ona göre evrenin kaostan kozmosa geçişini meydana getiren şey akıldır.
Assos’ta, Eubulus’un eski bir kölesi, Bitinyalı bir banker ve Platon Akademisi’nin eski öğrencilerinden olan Atarneuslu Hermias, bir başka felsefi okul kurmuştur. Hermias, Atina’daki Platon Akademisi’nden tanıdığı Aristoteles ve Ksenokrates de dahil olmak üzere birçok filozof ve doğa bilim adamını Assos’a davet etmişti.